Lekcja 33

Buongiorno! Come va?

Cieszę się, że mogę znowu Cię widzieć. Jak poszły ćwiczenia z poprzedniej lekcji? Sprawdźmy to!

Uzupełnij poniższe zdania właściwą formą czasownika „metterci” lub „volerci” w czasie teraźniejszym:

1. Per attraversare quel ponte ............. 5 minuti.

2. Claudio ............. 20 minuti per scrivere questa lettera.

3. Maria, quanto tempo .......... per arrivare da Michele?

4. Cosa ............ per fare questa torta?


Teraz połącz w pary przedmioty z tych samych pomieszczeń w domu:

1. bilancia
2. comodino
3. pentola
4. materasso
5. portasapone
6. posate


Jeżeli wszystko poszło gładko, jesteś gotowy do dalszej nauki. W przeciwnym wypadku zalecam Ci ponowną lekturę materiału z poprzedniej lekcji, a na pewno rozwieją się wszystkie Twoje wątpliwości. Tymczasem zaczynamy kolejne spotkanie.


Dzisiaj pozostaniemy w tematyce domu, choć być może temat dzisiejszej lekcji nie jest Twoją największą pasją :-). Ale niestety - stanowi on część naszego codziennego życia i warto się z nim bliżej zaznajomić również w języku obcym. A czym będziemy się zajmować? Pracami domowymi. Zapoznam Cię dziś również z dwoma konstrukcjami czasownikowymi, dzięki którym będziesz potrafił powiedzieć, że jesteś w trakcie wykonywania jakiejś czynności albo właśnie masz zamiar ją wykonać. Do tego będzie Ci jeszcze potrzebny imiesłów przysłówkowy bierny, czyli gerundio presente.

Na początek jednak zastanówmy się jakie prace domowe możemy wykonać np. w sobotni poranek. Zapewne po całym tygodniu dom jest trochę przybrudzony i trzeba go posprzątać. Po włosku "sprzątać" to "riordinare".
A jakie czynności mogą wchodzić w zakres sprzątania? Przyjrzyj się poniższej liście:
Ciekawe, które z tych zajęć wchodzą w zakres Twoich obowiązków. Zaraz o tym opowiesz, ale najpierw posłuchaj, jak wygląda mój dzień gospodarczy:
A oto lista nowych wyrazów:

E tu? Come pulisci la tua casa?
........................................


Po tym wstępie leksykalnym przejdziemy do porcji gramatyki. Obiecałam Ci, że zapoznasz się z imiesłowem przysłówkowym biernym gerundio presente. Ale co to właściwie jest? Otóż są to wszystkie pochodzące od czasowników wyrazy, kończące się na –ąc, jak np. „robiąc”, „idąc”, „jedząc” itp.

Tworzenie gerundio presente nie jest zbyt skomplikowane. Wystarczy do tematu czasownika dodać następujące końcówki:


A oto kilka przykładów utworzonych w ten sposób imiesłowów:

parlare – parlando
mangiare – mangiando
vedere – vedendo
finire – finendo
partire – partendo

Imiesłów ten będzie potrzebny do tworzenia konstrukcji zdań, którą chcę Ci teraz przedstawić. Konstrukcja ta nazywa się Presente Progressivo i jest stosowana do opisania czynności, w trakcie wykonywania której aktualnie się znajdujemy. Porównaj dwa zdania:

Paolo studia la matematica. – Paolo studiuje matematykę. / Paolo uczy się matematyki.
Zdanie to może oznaczać, że Paolo jest studentem matematyki, jak również, że właśnie w tym momencie robi jakieś zadania matematyczne lub uczy się wzorów. Jeżeli natomiast powiemy:

Paolo sta studiando la matematica. – Paolo uczy się matematyki.
informujemy tylko, że Paweł uczy się matematyki w tym momencie, jest w trakcie nauki matematyki.

Czyli podsumowując, zwykły czas teraźniejszy można stosować do wyrażania czynności, które ogólnie wykonujemy i trwa to dłuższy czas, a Presente Progressivo wyłącznie do podkreślenia, że daną czynność wykonujemy właśnie w momencie mówienia o niej.

A jak tworzy się tę konstrukcję? Już pewnie sam się zorientowałeś. Wystarczy odmienić w odpowiedniej osobie czasu teraźniejszego czasownik „stare” i dodać gerundio presente właściwego czasownika. Oto kilka dodatkowych przykładów:

Cosa sta facendo Laura? – Co robi (teraz) Laura?
Stiamo andando al cinema, vuoi venire con noi? – Właśnie idziemy do kina, chcesz iść z nami?
Chi sta stirando le camicie? – Kto (teraz) prasuje koszule?
Konstrukcję tę można stosować również w czasie przeszłym Imperfetto oraz w czasie przyszłym do wyrażania przypuszczeń. Wtedy wystarczy tylko zmienić odmianę czasownika „stare” na odpowiednią formę w czasie Imperfetto lub Futuro Semplice. Spójrz na przykładowe zdania:

Stavo ordinando la casa quando è venuto Vittorio. – Właśnie sprzątałem dom, kiedy przyszedł Vittorio.
Ieri a quest’ora stavo ancora dormendo. – Wczoraj o tej godzinie jeszcze spałem.
- Cosa sta facendo Giorgia?
- Starà annaffiando le piante.
- Co robi Giorgia?
- Pewnie (właśnie) podlewa kwiaty.
- Dove stanno andando Patrizia e Gianni?
- Staranno andando in chiesa.
- Gdzie idą Patrizia i Gianni?
- Pewnie idą do kościoła.
Teraz kolej na Ciebie! A przy okazji, wiesz jak to powiedzieć po włosku? Tocca a te!
A więc, przekształć poniższe zdania na zdania z użyciem Presente Progressivo w czasie teraźniejszym, przeszłym i przyszłym:

1. Non posso venire, faccio gli esercizi di fisica.

2. Dino e Pino mangiano.

3. Puliamo con l’aspirapolvere.

4. L’anno scorso a quest’ora Anna prendeva la laurea.


Czy wszystko poszło pomyślnie? Jestem pewna, że tak. Możemy zatem przejść dalej. Kolejna konstrukcja, którą chcę Ci przedstawić, jest podobna do tej poznanej przed chwilą, ale nie oznacza, że jakaś czynność jest w toku, ale że właśnie ma się wydarzyć. Struktura tego typu zdań wygląda następująco:


Czyli odmieniamy czasownik zgodnie z osobą, która ma wykonać daną czynność, dodajemy przyimek „per” oraz bezokolicznik i już mamy gotowe zdanie. Jak zwykle przygotowałam kilka przykładów:

Sto per mangiare. – Zaraz będę jadł/jadła.
Luisa e Mario stanno per partire per Parigi. – Luisa i Mario zaraz wyjeżdżają do Paryża.
Sta per piovere. – Zaraz będzie padać.
Analogicznie jak w przypadku Presente Progressivo, również tę konstrukcję można zastosować w czasie Imperfetto oraz w czasie Futuro Semplice w funkcji przypuszczania. Spójrz na przykłady:

Stavo per fare partire la lavatrice quando ha telefonato Dario. – Właśnie miałem/miałam włączyć pralkę, kiedy zadzwonił Dario.
- Perché Cinzia è così nervosa?
- Starà per dare un esame.
- Dlaczego Cinzia jest taka zdenerwowana?
- Pewnie zaraz będzie zdawała egzamin.

Na koniec spróbuj sam zastosować konstrukcję „stare per + bezokolicznik”. Odpowiedz dowolnie na następujące pytania:

1. Cosa stai facendo?
........................................

2. Perché non vuoi venire al cinema?
........................................

3. Che cosa stanno facendo Gabri e Giacomo?
........................................


To wszystko, co przygotowałam dla Ciebie na dzisiaj. Nie zapomnij o wykonaniu ćwiczeń. Życzę Ci miłego dnia i miłego sprzątania :-).

Ci vediamo!
Ania