Stunde 48, Thema: Streiten ja - aber worüber?!
Lekcja 48, Temat: Spierać się tak - ale o co?!
Hallo!
Miło mi powitać Cię na kolejnej lekcji. Dzisiaj zajmiemy się głównie gramatyką, chociaż nie zabraknie też odrobiny nowego słownictwa.
Zapraszam Cię na krótkie powtórzenie słownictwa i zwrotów z poprzedniej lekcji.
Wstaw brakujące słówko "
zu", ale tylko tam, gdzie trzeba:
1. Ich will heute ins Kino ... gehen.
2. Er hat vor, mehr ... lernen.
3. Magst du Musik ... hören?
4. Wir haben keine Lust, Eis ... essen.
5. Ich höre das Kind ... schreien.
Jeśli chcesz sprawdzić, czy poprawnie rozwiązałeś zadanie, zerknij tu:
1. Ich will heute ins Kino gehen.
2. Er hat vor, mehr zu lernen.
3. Magst du Musik hören?
4. Wir haben keine Lust, Eis zu essen.
5. Ich höre das Kind schreien.
W razie gdybyś miał jeszcze jakiekolwiek problemy z tym materiałem, zachęcam Cię gorąco, żebyś do niego wrócił, zanim przejdziemy dalej.
Pierwszą połowę lekcji poświęcimy słownictwu: pomówimy sobie o rodzinie. Osoby z najbliższej rodziny już poznałeś w pierwszej części kursu, teraz zajmiemy się dalszymi krewnymi:
der entfernte Verwandte
daleki krewny
der Urgroßvater
pradziadek
die Urgroßmutter
prababcia
die Cousine/ Kusine
kuzynka
der Neffe
siostrzeniec/ bratanek
die Nichte
siostrzenica/ bratanica
die Schwiegereltern
teściowie
die Schwiegermutter
teściowa
die Schwiegertochter
synowa
Teraz zajmiemy się gramatyką.
W języku niemieckim jest pewna grupa czasowników, które albo wymagają dopełnienia w odpowiednim przypadku, albo łączą się z dopełnieniem za pomocą konkretnego przyimka - fachowo określa się ten fakt "rekcją czasownika". Na nasze szczęście duża część czasowników w języku niemieckim pokrywa się z językiem polskim (pod względem wymogu odpowiedniego przypadku), wymienimy tylko te czasowniki, które rządzą innym przypadkiem i co za tym idzie, sprawiają trudności w prawidłowym używaniu.
Jako pierwszą omówimy grupę czasowników wymagających dopełnienia w odpowiednim przypadku. Jak wiesz, w języku niemieckim są cztery przypadki: mianownik, dopełniacz, celownik i biernik. Czasowniki łączące się z konkretnym przypadkiem omawiam w osobnej grupie, mam nadzieję, że ułatwi Ci to ich zapamiętanie.
1. Do czasowników wymagających mianownika (
Nominativ) należą m.in.
"
sein" - "być",
"
werden" - "stać się, zostać",
"
bleiben" - "zostawać, pozostawać":
Mein Schwiegervater ist ein guter Freund.
Mój teść jest dobrym przyjacielem.
Seine Nichte wird eine berühmte Kinderärztin.
Jego siostrzenica będzie znanym pediatrą.
Dein Cousin ist ein guter Mensch geblieben.
Twój kuzyn pozostał dobrym człowiekiem.
2. Czasowniki wymagające dopełniacza (
Genitiv) to m.in.
"
gedenken" - "wspominać, pamiętać",
"
sich erfreuen" - "cieszyć się czymś",
"
bedürfen" - "wymagać",
"
sich schämen" - "wstydzić się":
Wir gedenken des verstorbenen Urgroßvaters.
Wspominamy zmarłego pradziadka.
Meine Urgroßeltern erfreuen sich bester Gesundheit.
Moi pradziadkowie cieszą się świetnym zdrowiem.
Die kranke Enkelin bedurfte der Ruhe.
Chora wnuczka wymagała spokoju.
Die Nichte soll sich ihrer Faulheit schämen.
Siostrzenica powinna wstydzić się swojego lenistwa.
3. Kolejną grupę stanowią czasowniki wymagające celownika (
Dativ). Należą do nich między innymi:
"
ähneln" - "być podobnym",
"
begegnen" - "spotkać",
"
gehören" - "należeć do kogoś",
"
zustimmen" - "zgadzać się":
Sie ähnelt ihrem Vater sehr.
Ona jest bardzo podobna do swojego ojca.
Ich bin dem Onkel auf der Straße begegnet.
Spotkałem wujka na ulicy.
Das Buch gehört seinem Bruder.
Książka należy do jego brata.
Der Vater stimmt meinem Vorschlag zu.
Tata zgadza się z moją propozycją.
4. Ostatnia grupa to czasowniki łączące się z biernikiem (
Akkusativ). Tutaj warto wymienić:
"
anrufen" - "zadzwonić",
"
beneiden" - "zazdrościć",
"
nennen" - "nazywać",
"
stören" - "przeszkadzać":
Die Tochter ruft ihre Mutter selten an.
Córka rzadko dzwoni do swojej mamy.
Die Cousine beneidet mich um meine Arbeit.
Kuzynka zazdrości mi mojej pracy.
Sie hat ihren Bruder einen Esel genannt.
Ona nazwała swojego brata osłem.
Stört mich nicht, ich muss das Buch zu Ende lesen!
Nie przeszkadzajcie mi, muszę przeczytać do końca książkę!
Wiele czasowników w języku niemieckim łączy się z dopełnieniem za pomocą określonego przyimka, który z kolei wymaga odpowiedniego przypadku. Zaraz poznasz najważniejsze i najczęściej używane czasowniki wraz z występującymi z nimi przyimkami:
"denken an" + Akkusativ - "myśleć o" + biernik
Sein Vater denkt immer an seine Arbeit.
Jego tata myśli zawsze o swojej pracy.
- "przypominać sobie coś/kogoś" + biernik
Der Opa erinnert sich gern an seine Kindheit.
Dziadek przypomina sobie chętnie swoje dzieciństwo.
- "pisać do" + biernik
Ich schreibe an meinen Vater.
Piszę do mojego taty.
- "brać udział w" + celownik
Meine Mutter nimmt an einem Kochwettbewerb teil.
Moja mama bierze udział w konkursie kulinarnym.
- "odpowiadać na" + biernik
Antworte auf meine Frage!
Odpowiedz na moje pytanie!
- "uważać na" + biernik
Passen Sie auf Ihre Kinder auf!
Proszę uważać na swoje dzieci!
- "obstawać przy czymś" + celownik
Ich bestehe auf meiner Meinung.
Obstaję przy swoim zdaniu.
- "cieszyć się na" + biernik
Die Schüler freuen sich auf die kommenden Ferien.
Uczniowie cieszą się na nadchodzące ferie.
- "przygotowywać się do" + biernik
Die Familie bereitet sich auf die Reise vor.
Rodzina przygotowuje się do podróży.
- "czekać na" + biernik
Ich warte auf meine Mutter.
Czekam na moją mamę.
- "pomagać w" + celownik
Die Eltern helfen mir bei dem Umzug.
Rodzice pomogą mi w przeprowadzce.
- "dziękować za" + biernik
Er dankt mir für das Geschenk.
On dziękuje mi za prezent.
- "interesować się czymś" + biernik
Interessierst du dich für Fußball?
Czy interesujesz się piłką nożną?
- "przybyć do" + celownik
Wann kommt sie in Wien an?
Kiedy ona przybędzie do Wiednia?
- "zakochać się w" + biernik
Er hat sich in meine Schwester verliebt.
On zakochał się w mojej siostrze.
- "zaczynać" + celownik
Wann fängst du mit der Arbeit an?
Kiedy zaczynasz pracę?
- "zajmować się" + celownik
Sie beschäftigt sich nur mit ihren Kindern.
Ona zajmuje się tylko swoimi dziećmi.
- "pytać o" + celownik
Ich fragte ihn nach seiner Handynummer.
Zapytałem go o numer jego komórki.
- "złościć się" + biernik
Ich habe mich sehr über dich geärgert.
Strasznie się na ciebie zdenerwowałem.
- "cieszyć się z" + biernik
Die Oma freut sich über die Blumen.
Babcia cieszy się z kwiatków.
- "rozmawiać o" + biernik
Wir sprechen oft über unsere Probleme.
Często rozmawiamy o naszych problemach.
- "spierać się o" + biernik
Ich und mein Mann streiten über Politik.
Ja i mój mąż spieramy się o politykę.
- "prosić o" + biernik
Der Mann bittet um meine Hilfe.
Mężczyzna prosi o moją pomoc.
- "troszczyć się o" + biernik
Wir kümmern uns um unsere Großeltern.
Troszczymy się o naszych dziadków.
- "bać się czegoś" + celownik
Das Kind hat Angst vor Hunden.
Dziecko boi się psów.
Nie jest to kompletna lista czasowników - podałam Ci tylko te z nich, na których formy podstawowe już wcześniej się natknąłeś lub takie, na które często się natkniesz. Nauczenie się tych form to sporo nauki, więc nie chciałam Ci dokładać kolejnych nowych słówek. Lecz jeśli moje propozycje nie zaspokajają Twojego apetytu na wiedzę, to kompletną listę czasowników łączących się z przyimkami znajdziesz w każdym dobrym słowniku.
Czasem dochodzi do sytuacji konfliktowych, trzeba się wtedy jakoś zareagować i teraz się tego nauczymy. Często źródłem konfliktów są małe niedomówienia, więc aby im zapobiegać, nauczymy się teraz wyrażać swoje preferencje, odczucia, albo odmienne zdanie.
Jeśli coś Ci się podoba, możesz powiedzieć tak:
Das gefällt mir.
To mi się podoba.
Mit Vergnügen!
Z przyjemnością!
Das hört sich gut an.
Brzmi to dobrze.
Natomiast w przypadku, gdybyś nie był zdecydowany lub nie chcesz wprost odmówić rozmówcy, powiedz tak:
Ich weiß noch nicht.
Jeszcze nie wiem.
Wahrscheinlich.
Prawdopodobnie.
Jeśli jednak nie jesteś z czegoś zadowolony, bądź szczery i zareaguj następująco:
Das gefällt mir nicht.
To mi się nie podoba.
Dazu habe ich keine Lust.
Nie mam na to ochoty.
Das kommt nicht in Frage.
To nie wchodzi w rachubę.
Auf gar keinen Fall!
W żadnym wypadku!
Jeśli nie zgadzasz się z czyjąś opinią, możesz wyrazić swoje zdanie w ten oto sposób:
Ich bin nicht deiner Meinung.
Nie jestem twojego zdania.
lub:
Da stimme ich dir nicht zu.
Nie zgadzam się z tobą.
Na dzisiaj wystarczy tych wiadomości. Pamiętaj, żeby powtórzyć przerobiony materiał. Pomogą Ci w tym ćwiczenia i ściągi, które dla Ciebie przygotowałam. Na następnej lekcji nauczysz się wyrażeń i zwrotów związanych z przyjaźnią, pisać sms-y i rozszyfrowywać najczęściej w nich występujące skróty.
Bis bald,
Kasia