Lekcja 33

¡Bienvenido de nuevo!

Witam Cię ponownie!

Nasza dzisiejsza lekcja poświęcona będzie życzeniom. Otóż nauczysz się, jak życzyć komuś powodzenia w różnych sytuacjach.
Równocześnie wprowadzę Cię w modo de subjuntivo, tłumaczony na polski jako tryb łączący, gdyż jest on nieodzowny do wyrażania życzeń. Tryb ten występuje w różnych czasach, ale my zajmiemy się dzisiaj czasem teraźniejszym. Dobra wiadomość jest taka, że znasz już jego formy z poprzedniej części kursu. W jednej z lekcji omawiałam tryb rozkazujący przeczący, imperativo negativo, a jego formy są równocześnie formami presente de subjuntivo, czyli czasu teraźniejszego trybu łączącego. Zatem formy czasowników będą tak naprawdę dla Ciebie powtórką.


Zacznijmy zatem naszą lekcję od omówienia zdania, które pojawia się w temacie.

Necesito dinero, ojalá me toque la lotería.
Ojalá jest krótkim, niepozornym słówkiem, za pomocą którego możesz wyrazić nadzieje, oczekiwania czy życzenia.

W powyższym przykładzie osoba ma nadzieję na wygranie na loterii.
Jest to zwrot, który tłumaczony dosłownie na język polski oznacza dotknąć loterię, ale czasownik tocar odmieniamy tak jak gustar, czyli loteria dotyka kogoś, na przykład:
Przykład w czasie przeszłym:
W naszym powyższym zdaniu, wyrażającym życzenie wygrania na loterii, po zwrocie ojalá używamy subjuntivo.

Ojalá me toque la lotería. Czasownik tocar został odmieniony w trybie subjuntivo. Tak jak w przypadku imperativo negativo czasowniki kończące się na -ar odmieniamy jak te kończące się na -er. Czyli na przykład:

Przypominam Ci o zmianach ortograficznych związanych z pisownią. Jak widzisz na powyższym przykładzie, czasownika llegar w pierwszej osobie liczby mnogiej nie napiszemy llegemos z racji tego, że połączenie ge czytamy jak he. Cała odmiana tego czasownika pisana jest przez gue. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w Ściądze.

W przypadku czasowników kończących się na -er oraz -ir w trybie subjuntivo będą się one odmieniać jak te kończące się na -ar, czyli na przykład:
lub

Tworzenie czasowników nieregularnych pokażę Ci na przykładzie czasownika tener.

Pierwszą osobą trybu indicativo jest tengo i ta właśnie forma będzie podstawą do tworzenia pozostałych w subjuntivo. Należy jedynie odciąć końcówkę -o i do pozostałej bazy dodawać odpowiednie końcówki, a ponieważ czasownik tener kończy się na -er, to dodawać będziemy końcówki czasowników na -ar, na przykład:

Spójrz teraz jak to wygląda w innej osobie:

Zawsze musisz przypomnieć sobie pierwszą osobę indicativo, żeby wiedzieć, czy czasownik będzie nieregularny. Weźmy może jeszcze czasownik conocer, którego pierwsza osoba to conozco. Zatem od tematu conozc-, dodając końcówki czasowników na -ar, utworzymy formę subjuntivo.

Są też czasowniki, które nie podlegają tej zasadzie. Należą do nich ser, ir, saber, haber, dar oraz estar.

Poznamy teraz odmianę niektórych z nich na przykładach zdań, dzięki którym też możemy wyrażać nadzieje i oczekiwania.

Zacznijmy od czasownika querer - chcieć:
Wyrazić prośbę możesz również przy pomocy preferir - woleć:
albo necesitar - potrzebować:
Możemy też za pomocą czasownika esperar wyrazić nadzieję czy oczekiwanie:
Jak widzisz, w powyższych zdaniach użyłam czasownika ir w trybie subjuntivo, ponieważ wymagała tego konstrukcja.

Zapamiętaj zatem, że po zwrotach:
esperar que, querer que, preferir que oraz necesitar que,
które wyrażają prośby, nadzieje, oczekiwania w stosunku do innych osób, używamy subjuntivo. Zaraz wyjaśnię, dlaczego podkreśliłam w stosunku do innych osób. Na razie spójrz jeszcze na czasownik ir odmieniony w subjuntivo.

Wróćmy do kwestii wyrażania oczekiwań w stosunku do innych osób. Spójrz na dwa zdania zamieszczone poniżej:
W pierwszym zdaniu pojawiają się dwie różne osoby, pierwsza wyrażona przez espero que - ja mam nadzieję - i druga wyrażona przez vuelvas - wrócisz, zatem używamy que + czasownik w subjuntivo.

W drugim zdaniu pierwsza i jedyna osoba w tym zdaniu wyraża nadzieję wobec samej siebie, zatem nie używamy que, a drugi czasownik jest w infinitivo, czyli bezokoliczniku.

Spójrz jeszcze na przykłady użycia ser oraz estar.

W poniższym zdaniu jedna osoba chce, aby druga była szczęśliwa:
W następnym zdaniu osoba ma nadzieję, że sama będzie szczęśliwa:
Podobnie jest w kolejnych zdaniach. W pierwszym pojawiają się różne osoby:
A w tym pojawia się jedna osoba:

Do wyrażania życzeń możesz również użyć takich zwrotów jak:

es necesario, es aconsejable, es recomendable, es conveniente, es importante, es bueno, hace falta.

Również w przypadku tych zwrotów, jeżeli odnosić się one będą do różnych osób, będzie trzeba dodać que, na przykład:
Jeżeli rada, zalecenie, prośba nie będzie się odnosić do konkretnej osoby, użyjemy nieodmienionego czasownika bez que, na przykład:
Ale już kiedy na przykład odnosimy się do konkretnej osoby, powiemy:
lub też:
i z użyciem bezokolicznika, jako ogólna informacja:

Wróćmy do czasowników ser i estar użytych w powyższych zdaniach. Jak zapewne zauważyłeś, czasownik estar odmienia się w subjuntivo regularnie, należy jedynie pamiętać o akcentach:
natomiast czasownik ser jest całkiem nieregularny i niezwiązany z trybem indicativo i odmienia się następująco:
Zasady odmiany czasowników w presente de subjuntivo znajdziesz w Ściądze do lekcji, do której zapraszam Cię po zakończeniu lekcji.

A teraz poznamy jeszcze kilka przydatnych zwrotów na wyrażanie życzeń.

Wszystkie zdania będą skierowane do drugiej osoby, gdyż będą to zwroty bezpośrednie, które stosujemy, gdy chcemy komuś coś życzyć.

Zaczniemy od życzeń urodzinowych. Oprócz tradycyjnego:
Hiszpanie dodają:
W języku hiszpańskim tak naprawdę nie kończy się lat, tylko się one wypełniają, stąd też używa się czasownika cumplir - spełniać, wypełniać, na przykład:
Wróćmy do naszych życzeń. Użyty został tu przysłówek que, który w tego rodzaju zwrotach oznacza coś podobnego do niech, oby, żeby, i stosuje się po nim subjuntivo.

Kiedy na przykład ktoś wyrusza w podróż, powiemy mu:
Kiedy natomiast ma na przykład egzamin, powiemy:
Z kolei jeśli na przykład nasz znajomy idzie na imprezę albo jedzie na wakacje, można powiedzieć:
W powyższym zdaniu użyte zostały dwa czasowniki mające to samo znaczenie. Jeden z nich to nieregularny (w czasie teraźniejszym) i zwrotny czasownik divertirse. Oto jego odmiana:
Drugi z nich to cały zwrot, pasarlo bien. O ile dobrze pamiętam, pojawił się on w drugiej części kursu i tłumaczyłam wtedy, że zaimka lo nie przekładamy na język polski, gdyż lo to właśnie ta impreza czy te wakacje, a podczas odmiany dajemy go na początek. Spójrz może na przykład:
Gdybyśmy chcieli wyrazić to samo zdanie, używając czasownika divertirse, brzmiałoby ono następująco:

Wróćmy teraz do składania życzeń. Kolejne zdanie możemy powiedzieć komuś na nowej drodze życia, na przykład, gdy ma zamiar wziąć ślub. Powiemy wówczas:
A kiedy ktoś jest chory i życzymy mu powrotu do zdrowia, powiemy:
Czasownik mejorarse oznacza dosłownie polepszyć się, jest on czasownikiem regularnym i - jak widzisz - zwrotnym.
Przed pójściem spać wszyscy na pewno życzą sobie dobrej nocy, a po hiszpańsku powiem to na przykład tak:
lub bardziej czule:
Czasownik soñar con oznacza śnić o, marzyć o i w odmianie, w czasie teraźniejszym -o- zmienia się na -ue-.
Dodając końcówkę -ito, tworzymy zdrobnienie:
Teraz spójrz na jeszcze jeden przykład. Na początku każdego dnia, kiedy osoba wychodzi na przykład do pracy lub szkoły, warto powiedzieć:


I tym miłym akcentem żegnam się z Tobą. Zachęcam jeszcze raz do przestudiowania Ściągi, która pomoże Ci w opanowaniu odmian czasowników w presente de subjuntivo. Naturalnie nie zapomnij też o ćwiczeniach do dzisiejszej lekcji.

A teraz mogę Ci już życzyć tylko miłego dnia:

¡Que tengas un buen día!

lub może

¡Que tengas una buena noche!

Kasia