Być albo nie być?

Être ou ne pas être?

Leçon 3, Sujet: Être ou ne pas être?
Lekcja 3, Temat: Być albo nie być?

Bonjour!

Witam Cię serdecznie w trzeciej lekcji! Podczas tej lekcji nauczymy się m.in. odmiany czasownika "być" w czasie teraźniejszym. Zanim jednak wytłumaczę Ci, jak to jest z tym czasownikiem i o czym należy pamiętać, powtórzymy sobie to, co już przećwiczyłeś w poprzednich lekcjach. Odpowiedz więc proszę na moje pytania:

a) Salut, ça va?
- ........................................

b) Comment t'appelles-tu?
- ........................................

c) J'habite à Varsovie, et toi?
- ........................................

d) Jak pożegnamy się z kimś znajomym, z którym będziemy się widzieć jutro?
- ........................................

e) Co powiemy, jeśli będziemy się z kimś żegnać wieczorem i będziemy mu życzyć, by mile spędził wieczór?
- ........................................

f) A jak życzymy komuś miłego dnia?
- ........................................

Pamiętasz, jakie wyrażenia są najczęściej używane na pożegnanie?
........................................


Ale my się jeszcze nie żegnamy, wręcz przeciwnie, zaczynamy nową lekcję, która jednak bardzo łączy się z poprzednimi. Tak że powtórka jest konieczna, aby łatwiej przyswoić sobie nowy materiał. Systematyczność i powtarzanie są naprawdę bardzo ważne - wspominałam już o tym, ale pewnie wspomnę jeszcze nieraz :)

Oczywiście każdy z nas ma swoje własne sposoby uczenia się. Możesz na przykład robić sobie notatki z lekcji, założyć zeszyt lub mieć segregator i wczepiać kartki, możesz przepisywać zdania i nowe słówka, jeśli to pomaga Ci zapamiętać, możesz też przygotować sobie małe karteczki, na których napiszesz zwroty i słówka francuskie, a na odwrocie możesz mniejszymi literkami napisać znaczenie polskie. Potem sobie powtarzasz te zwroty, np. bierzesz karteczkę, na której jest napisane "je suis" czyli "ja jestem" i sprawdzasz, czy wiesz co to znaczy. Lub zupełnie odwrotnie, patrzysz na zdanie lub słówko polskie i przypominasz sobie, jak to jest po francusku. Jeśli sobie nie przypomnisz, odwracasz karteczkę i widzisz tłumaczenie. To również jest nauka! Możesz nawet uczyć się razem z koleżanką lub kolegą.

Inne sposoby powtarzania będę przedstawiać w kolejnych lekcjach, a teraz zajmiemy się odmianą czasownika nieregularnego "być". (Pamiętasz jak jest słówko "teraz" po francusku? Pojawiło się w poprzedniej lekcji :)

W tej lekcji zajmiemy się czasownikiem "być" czyli "être". Wiesz już z lekcji 1., jak brzmi jego odmiana w pierwszej i drugiej osobie liczby pojedynczej:

Je suis - Ja jestem
Tu es - Ty jesteś

Pamiętasz, że przy czasowniku zawsze musi być wskazana osoba, o którą chodzi? Czyli jak mówię, że JA mam na imię Małgosia, to w języku francuskim muszę ZAWSZE powiedzieć "JE" czyli "ja"! A więc powiem:

Je suis Małgosia. - JA jestem Małgosia.
Je m'appelle Małgosia. - JA nazywam się Małgosia.

W języku polskim "ja" nie jest konieczne, ale w języku francuskim jest niezbędne!

Podam Ci teraz wszystkie zaimki osobowe (bo tak się w gramatyce nazywają słówka "je", "tu" itd., czyli "ja", "ty" itd.) w liczbie pojedynczej oraz mnogiej. Zaimki te są używane tylko z czasownikiem - czyli samych, bez czasownika, nigdy ich nie użyjemy.

Liczba pojedynczaLiczba mnoga
1. osobaje
ja
nous
my
2. osobatu
ty
vous
wy / Pan / Pani
3. osobail / elle
on / ona
ils / elles
oni / one

Posłuchaj teraz wymowy:
je
ja
tu
ty
il
on
elle
ona
nous
my
vous
wy, Pan, Pani
ils
oni
elles
one
Pamiętaj, że -e oraz -s na końcu nie czytamy.

Musimy również pamiętać, że forma "vous" jest formą grzecznościową i poza swoim podstawowym znaczeniem "wy" jest używana także wtedy, gdy zwracamy się do kogoś, z kim nie jesteśmy "na ty", do jakiejś pani lub pana. Wtedy "vous" oznacza "pani, pan".

Jeśli znamy już zaimki osobowe, możemy odmieniać czasowniki! Jako pierwszy "être", czyli "być" w czasie teraźniejszym (présent). Potem w kolejnych lekcjach będziemy poznawać stopniowo następne czasowniki. Niestety czasownik "być" jest nieregularny, więc jego odmiany trzeba się nauczyć na pamięć, ale jest on bardzo ważny i bez niego ani rusz, więc będziemy go powtarzać często.

Voila le verbe "être"! (Oto czasownik "être"!) 

Liczba pojedyncza Liczba mnoga
je suis nous sommes
tu es vous êtes
il/elle est ils/elles sont

je suis
ja jestem
tu es
ty jesteś
il est / elle est
on jest / ona jest
nous sommes
my jesteśmy
vous êtes
wy jesteście
ils sont / elles sont
oni są / one są
Pamiętaj, że na końcu nie wymawiamy -s, -st, -es, -t.

Posłuchaj jeszcze raz nagrań i powtórz je na głos. Zwróć również uwagę, że w zaimku osobowym drugiej osoby liczby mnogiej "vous" ("wy") końcowego "-s" normalnie nie wymawiamy, ale forma od czasownika "być" - "êtes" w drugiej osobie liczby mnogiej zaczyna się od samogłoski i przez tę samogłoskę to końcowe "-s" jest wymawiane, tyle że jako [z]. Jest to takie łączenie międzywyrazowe i tak się dzieje z głoską "s" między dwoma samogłoskami - wymawiamy ją w takim przypadku jak [z], co pomaga nam sprawniej wymówić całość: "vous êtes" wymawiamy [wuzet]. Tak samo będzie przy odmianie czasownika "mieszkać" - "habiter", ale o tym w późniejszych lekcjach!

Posłuchaj kilka razy odmiany czasownika "être". Jeśli już się jej nauczyłeś, możemy tworzyć zdania!

Nauczymy się w tej lekcji odpowiadać na zdanie twierdząco lub przecząco (czyli "tak" lub "nie"), poznasz formę przeczącą czasownika, a do tego podam Ci kilka nazw narodowości.

Pierwsze zdanie nie powinno sprawić Ci problemu, bo podobne były w lekcji 1.:

Je m'appelle Tomek. Je suis polonais. - Nazywam się Tomek. Jestem Polakiem.

Jak spytamy się, czy ktoś jest Polakiem? Jest kilka sposobów, ale na razie poznamy te łatwiejsze. Możemy spytać po prostu:

Tu es polonais? - Jesteś Polakiem?

Lub:
Est-ce que tu es polonais?
Czy ty jesteś Polakiem?
Est-ce que...? - jest to taki pytajnik, który zaczyna pytanie i znaczy po prostu "Czy...?" Możemy odpowiedzieć "tak" lub "nie", co w języku francuskim brzmi:
oui
tak
non
nie
Aby przećwiczyć odmianę czasownika "być" w liczbie pojedynczej, przetłumacz następujące zdania na język francuski:

1. Tomek jest Polakiem.
2. Pierre jest Francuzem.
3. On jest Polakiem.
4. On jest Francuzem.
5. Czy jesteś Polakiem? - Nie. Jestem Francuzem.

Myślę, że te zdania nie sprawdziły Ci problemu, ale sprawdź, czy odpowiedziałeś tak samo:

Zobacz odpowiedzi

Przećwiczyliśmy odmianę czasownika "être" ("być") w liczbie pojedynczej w rodzaju męskim. Teraz zajmiemy się rodzajem żeńskim w tej samej liczbie.

Jak powiemy: "Julia jest Polką"?

Julia est polonaise.

Teraz powiedzmy: "Ona jest Polką".

Ona to "elle" (skojarz z tytułem gazety dla kobiet), tak więc nasze zdanie będzie brzmiało:

Elle est polonaise.

Zauważyłeś, czym różnią się zdania w rodzaju żeńskim i męskim?

Oczywiście w trzeciej osobie (on / ona) jest różnica w podmiocie zdania - o kim mówimy: o niej lub o nim, a więc w zdaniu w rodzaju męskim mamy: "on jest", a w żeńskim "ona jest". Jeśli chodzi o pierwszą i drugą osobę (ja / ty) są one takie same dla kobiety, jak i mężczyzny - je... / tu... Ale to nie wszystko. Chcąc określić narodowość, mówimy np. "polonais" (Polak, polski), który zachowuje się naszych zdaniach jak przymiotnik, a że przymiotniki mają w języku francuskim dwa rodzaje - męski i żeński, muszą się one jakoś różnić. Tak więc w rodzaju żeńskim dodajemy na końcu -e, jest to znak rodzaju żeńskiego przymiotnika. Wracając do naszego przypadku, jak już dobrze wiesz, -s na końcu jest nieczytane, ale dodanie -e na koniec "polonais" powoduje wymowę "s", które stojąc między dwiema samogłoskami jest wymawiane jak [z]. Popatrz na zdania:

Il est polonais.
Ale:
Elle est polonaise.

Teraz przetłumaczmy zdania, tworząc formę żeńską do "français", analogicznie jak przy "polonais":

Pierre est français. - Pierre jest Francuzem.
Julie est française. - Julie jest Francuzką. ("Julie" to "Julia" po francusku) .

Odpowiedz teraz na pytania (podane imiona sugerują odpowiedzi!):

1. Julie, tu es polonaise?
2. Pierre, tu es français?
3. Tomek est polonais?
4. Julia est française?

Sprawdź, czy odpowiedziałeś tak samo:

Zobacz odpowiedzi

Myślę, że z tym również poradziłeś sobie bez problemu! Więc teraz śmiało możemy przejść do liczby mnogiej.

Jeśli chodzi o zaimek osobowy w liczbie mnogiej, to podobnie jak w liczbie pojedynczej, jedynie w 3. osobie mamy do czynienia z określeniem rodzaju:

Ils sont... - Oni są...
Elles sont... - One są...

Popatrz na formy w tej samej osobie w liczbie pojedynczej i mnogiej. Czym się różnią?

3. os. liczby pojedynczej3. os. liczby mnogiej
Rodzaj męski:il...
on...
ils...
oni...
Rodzaj żeński:elle...
ona...
elles...
one...

W wymowie, jak zauważyłeś, pozostają bez zmian, ale w pisowni w liczbie mnogiej dodane jest na końcu -s, które jest właśnie znakiem liczby mnogiej. I tak samo będzie z przymiotnikami czy nazwami narodowości, które w liczbie mnogiej będą miały właśnie -s na końcu. Jest to zasada ogólna tworzenia liczby mnogiej.

W przypadku znanych Ci już narodowości: français oraz polonais, są one już zakończone na -s, tak że w liczbie mnogiej nic im nie potrzeba i mają formy takie same jak w pojedynczej, jedynie coś się zmieni w rodzaju żeńskim. Popatrz:

Nous sommes polonais. - My jesteśmy Polakami.
Vous êtes polonais. - Wy jesteście Polakami.
Ils sont polonais. - Oni są Polakami.

Ale w rodzaju żeńskim mamy:

Nous sommes polonaises. - My jesteśmy Polkami.
Vous êtes polonaises. - Wy jesteście Polkami.
Elles sont polonaises. - One są Polkami.

Forma żeńska to dodanie -e, a forma liczby mnogiej to dodanie -s. Aby utworzyć liczbę mnogą rodzaju żeńskiego, dodajemy -s do formy żeńskiej w liczbie pojedynczej.

Elle est polonaise. - Ona jest Polką.
Elles sont polonaises. - One są Polkami.

Tak samo jest z "français".

Spróbuj przetłumaczyć podane zdania:

1. Jesteśmy Francuzami.
2. Czy wy jesteście Francuzkami?
3. Nie, jesteśmy Polkami.
4. One są Francuzkami.
5. My jesteśmy Francuzkami.

Jeśli uważnie od początku czytałeś i słuchałeś zdań w tej lekcji, to na pewno powyższe zdania nie były dla Ciebie trudne :) Dla pewności podam Ci odpowiedzi:

Zobacz odpowiedzi

Pytanie o to, jakiej narodowości jest nasz rozmówca lub nasi rozmówcy, brzmi:
Quelle est ta nationalité?
Jakiej jesteś narodowości?
Quelle est votre nationalité?
Jakiej jesteście narodowości? / Jakiej narodowości jest Pan/Pani?

quelle - jaka
(la) nationalité - narodowość (w języku francuskim nie ma przypadków)

Sposób zadania tych pytań jest typowy dla języka potocznego, codziennego, najczęściej słyszany i chyba najłatwiejszy. Inne sposoby poznasz niebawem.

Odpowiedzią może być na przykład:

Je suis polonaise.
Nous sommes français.

Poznamy teraz nazwy innych narodowości (pamiętaj, że są to również przymiotniki, więc można ich używać także, gdybyśmy chcieli powiedzieć np. język polski, francuski, niemiecki, itd.):
allemand
Niemiec, niemiecki
anglais
Anglik, angielski
espagnol
Hiszpan, hiszpański
suisse
Szwajcar, szwajcarski
suédois
Szwed, szwedzki
irlandais
Irlandczyk, irlandzki
Spróbuj teraz utworzyć formę rodzaju żeńskiego oraz liczby mnogiej (forma żeńska i męska) od podanych nazw narodowości. Pomogę Ci w tym!

Rodzaj żeński liczba pojedyncza:

Elle est allemande / anglaise / espagnole / suisse / suédoise / irlandaise - wszędzie dodajemy -e na końcu jako znak rodzaju żeńskiego, oprócz "suisse", ponieważ tam już jest na końcu -e, a jak już jest, to drugiego -e nie dodajemy! Zauważ, że zmieni się wymowa - wymówimy "s" jak [z] tak jak w przypadku "polonais / polonaise".

Rodzaj męski liczba mnoga:

Ils sont allemands / anglais / espagnols / suisses / suédois / irlandais - znak liczby mnogiej -s dodaliśmy tylko w trzech nazwach, ponieważ trzy pozostałe mają już -s i drugiego -s nie dodajemy.

Rodzaj żeński liczba mnoga:

Elles sont allemandes / anglaises / espagnoles / suisses / suédoises / irlandaises - wszędzie, poza "suisse" dodaliśmy znak rodzaju żeńskiego -e oraz liczby mnogiej -s, czyli razem -es. Jeśli chodzi o "suisse", mamy już "-e" na końcu, więc wystarczy dodać tylko -s, forma zatem jest taka sama jak w rodzaju męskim w tej samej liczbie. Tak się czasem zdarza, dlatego też tak ważne są zaimki osobowe, które wskazują, o jaki rodzaj chodzi (tutaj mamy różnicę: ils / elles).

Na koniec jeszcze jedna sprawa - negacja całego zdania. Popatrz na zdanie:

Je suis polonais. - Jestem Polakiem.

Negacja wygląda tak:
Je ne suis pas polonais, je suis anglais.
Nie jestem Polakiem, jestem Anglikiem.
Inny przykład negacji:
Elle n'est pas irlandaise, elle est allemande.
Ona nie jest Irlandką, jest Niemką.
Negacja to dwie części: "ne" oraz "pas", jedno stoi przed czasownikiem, drugie tuż za nim. W języku potocznym często nie ma pierwszej części negacji, ale na razie proponuję Ci używać dwóch! Zauważ, że "ne" zredukowało się do "n' " przed "est", czyli "e" wypadło przed stojącą za nim samogłoską w słowie "est". Jest to również elizja, tak jak w przypadku zdania: "J'habite à Varsovie" - "Mieszkam w Warszawie".

Odpowiedzmy teraz przecząco i twierdząco na podane pytania:

1. Tu es polonais?
- Oui, je suis polonais.
- Non, je ne suis pas polonais.

2. Est-ce que vous êtes françaises?
- Oui, nous sommes françaises.
- Non, nous ne sommes pas françaises, nous sommes espagnoles.

3. Il est anglais?
- Oui, il est anglais.
- Non, il n'est pas anglais.

4. Est-ce que tu es irlandaise?
- Oui, je suis irlandaise.
- Non, je ne suis pas irlandaise.

5. Est-ce qu'elle est suisse? (tutaj w pytaniu wypadło nam "e" przed słowem "elle", to też elizja)
- Oui, elle est suisse.
- Non, elle n'est pas suisse.

6. Elles sont allemandes?
- Oui, elles sont allemandes.
- Non, elles ne sont pas allemandes.


Wystarczy jak na jedną lekcję! Przedstawiłam Ci dość zawiłe zagadnienia języka francuskiego jak na początek. Jednak bez ich zrozumienia nie pójdziemy dalej, a jak już się tego nauczysz, potem będzie dużo łatwiej. Prawdą jest, że podstawy języka francuskiego nie są takie prościutkie, dlatego trzeba je dokładnie opanować, a potem im dalej, tym łatwiej. Przekonasz się sam już niedługo!

Na koniec tej lekcji przetłumacz jeszcze kilka zdań (powtórka z lekcji 1-3):

1. Martin jest Niemcem. On mieszka w Paryżu.
2. Tak, mieszkam w Warszawie. Nie jestem Polką, jestem Francuzką.
3. Czy jesteście Francuzkami? - Nie. Jesteśmy Angielkami.
4. Nazywam się Pablo. Jestem Hiszpanem.
5. Jak się nazywasz? Jakiej jesteś narodowości?
6. Oni są Irlandczykami.
7. Czy one są Hiszpankami? - Nie. One nie są Hiszpankami, one są Angielkami.

Teraz napisz coś o sobie, a potem głośno opowiedz (albo odwrotnie, jak wolisz):

Mam na imię... Jestem Polakiem / Polką. Mieszkam w... Pochodzę z...

Jeśli poradziłeś z tym sobie bez większych problemów, to umiesz już bardzo dużo z języka francuskiego! I z pewnością w kolejnych lekcjach pójdzie Ci jak z płatka.

A więc do zobaczenia!
Alors, à bientôt!

Małgosia

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1. Exercice 1.

Wstaw odpowiednią formę czasownika 'être' - 'być':
a)
Tu
polonais?
b)
Nous
français.
c)
Est-ce que Pierre
français?
d)
Katie
anglaise.
e)
Nous ne
pas suédois, nous
allemands.
f)
Vous
irlandais?
g)
Alejandra et Julia
espagnoles.
h)
Est-ce que tu
allemande?
i)
Oui, je
polonaise.
j)
Ils ne
pas suisses.

Ćwiczenie 2. Exercice 2.

Wstaw odpowiedni zaimek osobowy (ja, ty, on...):
a)
est anglaise.
b)
Est-ce que
êtes polonaises?
c)
ne sommes pas irlandais.
d)
sont anglais.
e)
Oui,
est allemande.
f)
suis française.
g)
es suisse?
h)
Oui,
sont polonais.
i)
Non,
ne suis pas espagnol.
j)
est polonais?

Ćwiczenie 3. Exercice 3.

Wybierz odpowiednią formę nazwy narodowości:
a)
Pierre est
.
b)
Marie et Julie sont
.
c)
José est
.
d)
Jenny est
.
e)
Vous êtes
, madame?
f)
Nous ne sommes pas
.
g)
Patrick et Pierre sont
.
h)
Martin, tu es
?
i)
Tomek est
.
j)
Elle est
.

Ćwiczenie 4. Exercice 4.

Odpowiedz twierdząco (tak) i przecząco (nie), użyj negacji całego zdania:
a)
Est-ce que tu es allemande?
Oui,

Non,
b)
Vous êtes irlandais?
Oui,

Non,
c)
Est-ce que Pierre est français?
Oui,

Non,
d)
Est-ce que Monika et Ania sont polonaises?
Oui,

Non,
e)
Tu es anglais?
Oui,

Non,

Ćwiczenie 5. Exercice 5.

Ułóż krótki dialog między Monique a Martinem.
  • Monique:
  • Martin:
  • Monique:
  • Martin:
  • Monique:
  • Martin:
  • Monique:
  • - Merci!
  • - J'habite à Londres mais je ne suis pas anglais. Je viens d'Allemagne. Je suis allemand.
  • - Alors, à bientôt, Martin!
  • - Salut! Comment t'appelles-tu?
  • - À bientôt et bonne journée!
  • - Salut! Je suis Martin et toi?
  • - Je m'appelle Monique. Je suis française mais maintenant j'habite à Rome. Et toi, où habites-tu?
Twój bieżący wynik:
0%

Interesuje Cię więcej ćwiczeń z tego tematu? Skorzystaj z modułu Słownictwo:

Ściąga

Zaimki osobowe (używane tylko z czasownikiem)

Liczba pojedynczaLiczba mnoga
1. osobaje
ja
nous
my
2. osobatu
ty
vous
wy / Pan / Pani
3. osobail / elle
on / ona
ils / elles
oni / one

Czasownik "être" - "być" w czasie teraźniejszym (présent)

être - być
Liczba pojedyncza Liczba mnoga
je suis nous sommes
tu es vous êtes
il/elle est ils/elles sont

Nazwy narodowości

RodzajLiczba pojedynczaLiczba mnoga
męskipolonais
Polak / polski
polonais
żeńskipolonaise
Polka / polska
polonaises
męskifrançais
Francuz / francuski
français
żeńskifrançaise
Francuzka / francuski
françaises
męskianglais
Anglik / angielski
anglais
żeńskianglaise
Angielka / angielska
anglaises
męskiirlandais
Irlandczyk / irlandzki
irlandais
żeńskiirlandaise
Irlandka / irlandzka
irlandaises
męskisuédois
Szwed / szwedzki
suédois
żeńskisuédoise
Szwedka / szwedzka
suédoises
męskisuisse
Szwajcar / szwajcarski
suisses
żeńskisuisse
Szwajcarka / szwajcarska
suisses
męskiallemand
Niemiec / niemiecki
allemands
żeńskiallemande
Niemka / niemiecka
allemandes
męskiespagnol
Hiszpan / hiszpański
espagnols
żeńskiespagnole
Hiszpanka / hiszpańska
espagnoles

Pytania

Quelle est ta nationalité? Jakiej jesteś narodowości?
Quelle est votre nationalité? Jakiej jesteście narodowości? / Jakiej narodowości jest Pan/Pani?
Est ce que...? Czy...?
Est ce que tu es polonais? Czy jesteś Polakiem?

Negacja

ne + czasownik + pas

Przykład:

Je ne suis pas français. - Nie jestem Francuzem.

Inne słowa poznane w lekcji

(une) nationalité narodowość
non nie
oui tak
Londres Londyn
Rome Rzym